اردن در تحولات سیاسی منطقه: 5 رویداد تازه
نقش اردن در تحولات سیاسی منطقه: گذری بر جدیدترین رویدادها
اردن بهعنوان یکی از کشورهای مهم خاورمیانه، همواره در تحولات سیاسی منطقه نقش اساسی ایفا کرده است. این کشور در هفتههای اخیر نیز با مجموعهای از اقدامات دیپلماتیک و تصمیمات استراتژیک، جایگاه خود را در معادلات منطقهای تثبیت کرده است. در این مقاله به بررسی جدیدترین تحولات مربوط به اردن و نقش آن در مدیریت چالشهای منطقهای میپردازیم.
**نشست عقبه و تأکید بر دوره انتقالی سوریه

نشستی برای تأکید بر دوره انتقالی سوریه در نشست عقبه
نشست عقبه، که با مشارکت کشورهای عربی و طرفهای بینالمللی برگزار شد، تأثیر عمیقی بر تعاملات منطقهای داشته است. در این نشست، علاوه بر تأکید بر اهمیت حمایت از دوره انتقالی سوریه، تصمیماتی در مورد ایجاد کارگروههای مشترک برای نظارت بر بازسازی زیرساختهای این کشور گرفته شد. همچنین، پیشنهادهایی برای افزایش هماهنگی در مقابله با تهدیدات امنیتی ناشی از گروههای تروریستی ارائه شد. این نشست بهعنوان گامی کلیدی در همگرایی کشورهای منطقه و تقویت همکاریهای دیپلماتیک شناخته میشود.**
یکی از مهمترین رویدادهای اخیر، برگزاری نشست عقبه با حضور وزرای خارجه کشورهای عربی و طرفهای بینالمللی بود. این نشست که در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۴ برگزار شد، بر ضرورت حمایت از دوره انتقالی در سوریه تأکید داشت. شرکتکنندگان همچنین حملات رژیم صهیونیستی به سوریه را محکوم کردند و خواستار همکاری بیشتر برای ثبات این کشور شدند.
بازگشت پناهجویان سوری به وطن

نمایی از بازگشت پناهجویان سوری به وطن با همکاری و حمایت اردن.
اردن در پی تحولات سوریه و سقوط دولت بشار اسد، اعلام کرد که از زمان آغاز تغییرات سیاسی در این کشور، بیش از ۱۲۸۰۰ پناهجوی سوری به کشورشان بازگشتهاند. این بازگشت پناهجویان سوری نشاندهنده گامهای مثبت در روند بازسازی سوریه و همچنین تلاشی برای کاهش فشارهای اقتصادی و اجتماعی ناشی از بحران پناهجویان در کشورهای همسایه است. اردن که یکی از کشورهایی است که بیشترین تعداد پناهجویان سوری را در خود جای داده، با اجرای برنامههایی برای تسهیل این بازگشتها، نشان داده است که همواره به دنبال ایجاد شرایط مناسب برای بازگشت ایمن و داوطلبانه پناهجویان به وطنشان است.
دولت اردن برای تسهیل این بازگشت، اقداماتی نظیر فراهمسازی امکانات حملونقل، ایجاد کمپهای موقت در نقاط مرزی، و ارائه کمکهای اولیه به بازگشتکنندگان را در دستور کار قرار داده است. این کمپها به عنوان محلهایی موقت برای پناهجویان بازگشته، خدمات اولیه مانند غذا، بهداشت و امنیت را فراهم میکنند تا افراد بتوانند به تدریج به مناطق امنتر و مناسبتری در داخل سوریه منتقل شوند. علاوه بر این، اردن برای بهبود شرایط زندگی پناهجویان بازگشته، همکاریهای نزدیکی با سازمانهای بینالمللی نظیر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) برقرار کرده است تا منابع مالی مورد نیاز برای ارائه خدمات بهداشتی، آموزشی و اجتماعی فراهم شود.
همکاری نزدیک با سازمانهای بینالمللی برای تأمین منابع مالی و ارائه خدمات بهداشتی و آموزشی به این افراد، بخشی از برنامههای این کشور برای حمایت از پناهجویان بوده است. این همکاریها به ویژه در زمینه بازسازی زیرساختها و فراهمسازی شرایط زندگی بهتر برای پناهجویان پس از بازگشت به سوریه، اهمیت زیادی دارد. اردن همچنین به دنبال فراهم کردن فرصتهای شغلی برای بازگشتکنندگان و ارائه آموزشهای فنی و حرفهای برای کمک به آنان در بازسازی زندگیشان در سوریه است.
این اقدامات نشاندهنده تعهد اردن به بازسازی زندگی پناهجویان و کمک به بازگشت آرامش به منطقه است. اردن با مدیریت بحران پناهجویان و همکاریهای بینالمللی در تلاش است تا به ایجاد شرایطی برای بازگشت پایدار پناهجویان کمک کند. از آنجا که بازگشت پناهجویان به سوریه مستلزم ایجاد زیرساختهای لازم و تأمین نیازهای اولیه آنها است، این اقدامات گامهای مهمی در راستای کمک به فرآیند صلح و بازسازی در سوریه محسوب میشوند. در واقع، این تلاشها نهتنها به بازگشت پناهجویان بلکه به بازسازی کشور سوریه و ایجاد ثبات در منطقه نیز کمک خواهد کرد.
اردن با این اقدامات خود میخواهد به سایر کشورهای همسایه و جامعه بینالمللی نشان دهد که در راستای حل بحرانهای منطقهای و انسانی، آماده است تا نقشی فعال ایفا کند و از روند بازگشت پناهجویان حمایت کند. این تعهد اردن به پناهجویان سوری و همکاری با سازمانهای بینالمللی، علاوه بر تأثیرات مثبت در سوریه، میتواند به تقویت روابط میان اردن و جامعه جهانی کمک کرده و الگویی برای همکاریهای منطقهای و بینالمللی در شرایط مشابه باشد.
دیدار دیپلماتیک با فرمانده تحریر الشام

دیداری دیپلماتیک با تمرکز بر امنیت و همکاری منطقهای میان اردن و فرمانده تحریر الشام.
یکی دیگر از تحولات مهم، دیدار وزیر امور خارجه اردن با ابومحمد الجولانی، فرمانده گروه تحریر الشام، در دمشق بود. این دیدار که با هدف گفتگو درباره مسائل امنیتی و سیاسی برگزار شد، تلاش داشت تا راهکارهایی برای کاهش تنشهای موجود در منطقه ارائه کند. در این جلسه، به موضوعات مهمی از جمله تضمین امنیت مرزی، مقابله با گروههای افراطی، و بررسی راههای کمک به بازسازی مناطق آسیبدیده پرداخته شد. نتایج این دیدار میتواند به تقویت همکاریهای منطقهای و کاهش تهدیدات امنیتی در اردن و کشورهای همسایه کمک کند.
یکی دیگر از تحولات مهم، دیدار وزیر امور خارجه اردن با ابومحمد الجولانی، فرمانده گروه تحریر الشام، در دمشق بود. این دیدار که با هدف گفتگو درباره مسائل امنیتی و سیاسی برگزار شد، نشاندهنده نقش فعال اردن در ایجاد تعادل در معادلات منطقهای است.
همکاری با مصر برای انتقال مسالمتآمیز قدرت در سوریه
پادشاه اردن و رئیسجمهور مصر در دیداری که در قاهره انجام شد، بر اهمیت انتقال مسالمتآمیز قدرت در سوریه تأکید کردند. این دیدار که در شرایط پیچیده و بحرانی منطقهای برگزار شد، به بررسی راهکارهایی برای مقابله با بحران سوریه و حمایت از فرآیندهای صلح در این کشور پرداخته است. یکی از موضوعات اصلی این نشست، برنامهریزی برای تشکیل کمیتههای مشترک به منظور نظارت بر روند انتخابات در سوریه بود. این کمیتهها میتوانند نقش حیاتی در تضمین شفافیت و عدالت انتخابات و ایجاد اطمینان برای مردم سوریه داشته باشند تا آنها بتوانند در یک فرآیند دموکراتیک و مسالمتآمیز، تصمیمگیریهای سیاسی را انجام دهند.
در این نشست، همچنین بر لزوم ارائه کمکهای بشردوستانه به مناطق جنگزده سوریه تأکید شد. این کمکها شامل مواد غذایی، دارو، و سایر اقلام ضروری است که میتواند به کاهش رنج مردم در این مناطق کمک کند. در همین راستا، دولتهای اردن و مصر با همکاری سایر کشورها و سازمانهای بینالمللی به دنبال تسهیل روند ارسال کمکهای بشردوستانه به این مناطق هستند تا شرایط زندگی مردم بهبود یابد و نیازهای اولیه آنها تأمین شود.
یکی دیگر از موضوعات مطرحشده در این دیدار، تسهیل گفتوگو میان گروههای سیاسی مختلف سوریه بود. اردن و مصر بر اهمیت برقراری یک فرآیند گفتوگوی ملی و فراگیر تأکید کردند که تمام احزاب و گروههای سیاسی سوریه، بدون استثنا، در آن مشارکت کنند. این گفتوگوها میتوانند به یافتن راهحلهای دائمی و سازنده برای بحران سوریه کمک کنند و در نهایت به دستیابی به یک توافق سیاسی منجر شوند که به نفع تمام گروههای اجتماعی و قومی در این کشور باشد.
این همکاری میان اردن و مصر بیانگر تلاشهای مشترک دو کشور برای حفظ ثبات منطقه و جلوگیری از گسترش بحران به کشورهای همسایه است. هر دو کشور بهطور جدی نگران پیامدهای بحران سوریه برای امنیت و ثبات منطقه هستند و میخواهند با هماهنگی بیشتر و همفکری در زمینههای مختلف، از تشدید تنشها و بحرانهای بیشتر جلوگیری کنند. این دیدار همچنین نمایانگر تغییراتی در سیاستهای منطقهای است که بهویژه در جهت همکاریهای دوجانبه و چندجانبه با هدف حفظ امنیت و رفاه مردم منطقه صورت میگیرد.
تلاشهای اردن و مصر در این زمینه نهتنها به نفع سوریه، بلکه به نفع تمامی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد بود، زیرا ثبات و امنیت سوریه میتواند تأثیر مستقیمی بر سایر کشورهای این منطقه داشته باشد.
در مجموع، این نشست و توافقات حاصل از آن، امیدهای جدیدی را برای پایان دادن به بحران سوریه و بازگشت صلح و ثبات به این کشور ایجاد کرده است. همکاریهای بیشتر در آینده نیز میتواند زمینهساز تغییرات مثبت و پایدار در سیاستهای منطقهای و روابط بینالمللی سوریه باشد.
تماسهای سیاسی با دولت جدید سوریه
وزیر امور خارجه اردن همچنین اعلام کرد که این کشور با دولت جدید سوریه تماسهای سیاسی برقرار کرده است. این تماسها که در شرایط حساس و پیچیده منطقهای صورت گرفتهاند، بر مسائلی چون امنیت مرزی، همکاریهای اقتصادی، و بازسازی مناطق آسیبدیده از جنگ سوریه تمرکز داشتهاند. به طور خاص، این تماسها شامل تبادل اطلاعات امنیتی برای مقابله با تهدیدات مشترک مانند گروههای تروریستی و قاچاقچیان مرزی است. در کنار این موضوع، تأسیس کریدورهای تجاری برای تسهیل مبادلات اقتصادی و ایجاد تسهیلات در واردات و صادرات کالاها از دیگر زمینههای همکاری مطرحشده بوده است.
اردن به عنوان کشوری که روابط نزدیک و مهمی با کشورهای مختلف منطقه دارد، در تلاش است تا با افزایش سطح تعاملات سیاسی و اقتصادی با سوریه، همزمان با تغییرات سریع و پیچیده در خاورمیانه، ثبات بیشتری را در مرزهای خود و در سطح کل منطقه ایجاد کند. توافقات اولیه بین دو کشور در زمینه امنیت مرزی و تبادل اطلاعات امنیتی به ویژه در مقابله با تهدیدات مشترک، نشاندهنده نگاه استراتژیک اردن به همکاریهای دوجانبه و پایداری در برابر چالشهای منطقهای است.
این اقدام اردن همچنین به نوعی انعطافپذیری سیاسی این کشور را نشان میدهد که در مقابل تغییرات سریع و غیرقابل پیشبینی در منطقه، به دنبال ایجاد فضایی برای گفتوگو و همکاری در عرصههای مختلف است. به علاوه، اردن بر اهمیت بازسازی مناطق آسیبدیده از جنگ و بهبود وضعیت انسانی در سوریه تأکید دارد، اقدامی که میتواند در بلندمدت به ایجاد شرایط بهتر برای منطقه و کاهش بار اقتصادی و انسانی ناشی از بحرانهای متعدد کمک کند.
در مجموع، این تماسهای سیاسی و توافقات اولیه نه تنها بر تعاملات امنیتی و اقتصادی تأثیرگذار خواهند بود، بلکه به احتمال زیاد، زمینه را برای همکاریهای بیشتر در زمینههای دیگر مانند انرژی، حمل و نقل و سایر حوزههای استراتژیک فراهم خواهند کرد. این تحولات نشاندهنده تلاشهای اردن برای تضمین ثبات داخلی و منطقهای در شرایطی است که خاورمیانه هنوز با بحرانها و چالشهای بسیاری روبهرو است.
نتیجهگیری
اردن با اتخاذ رویکردی فعال و هوشمندانه در سیاست خارجی، بهدنبال کاهش تنشها و تقویت صلح و ثبات در منطقه است. از نشستهای دیپلماتیک گرفته تا مدیریت بحران پناهجویان، این کشور همواره نشان داده که توانایی ایفای نقشی کلیدی در حل مسائل منطقهای را دارد. با ادامه این روند، اردن میتواند بهعنوان یکی از بازیگران مهم در تحولات خاورمیانه جایگاه خود را بیش از پیش تقویت کند.
همچنین اگر میخواهید درباره تحولات سیاسی کلمبیا بدانید میتوانید از این صفحه بازدید کنید.
ماراتن دیپلماتیک در شام میتواند برایتان جذاب باشد.