ترامپ: شنبه منتظر تحولی بزرگ باشید | اظهارات جدید ترامپ درباره مذاکرات پیشرو
در حالیکه تنشهای سیاسی میان ایران و آمریکا بار دیگر به اوج خود رسیده، اعلام رسمی برگزاری مذاکرات جدید در روز شنبه، نگاه رسانهها و تحلیلگران بینالمللی را به این رویداد معطوف کرده است. در این میان، دونالد ترامپ—رئیسجمهور سابق ایالات متحده که همواره با اظهارات جنجالیاش خبرساز میشود—با انتشار پیامی صریح اعلام کرده:
«شنبه، منتظر تحولی بزرگ باشید.»
این جملهی کوتاه، اما پرابهام، نهتنها فضای مذاکرات را تحتالشعاع قرار داده، بلکه گمانهزنیها درباره احتمال تصمیمات غیرمنتظره یا تحولات ناگهانی در روند گفتوگوها را افزایش داده است. اظهارات ترامپ در شرایطی مطرح میشود که برخی ناظران معتقدند او قصد دارد با ایجاد فضای هیجانی، بر روند مذاکرات تأثیر بگذارد و شاید حتی اهداف انتخاباتی خود را نیز دنبال میکند. در هر صورت، به نظر میرسد شنبه، نقطهی عطفی در روابط دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن باشد—نقطهای که میتواند مسیر تنش یا تفاهم را رقم بزند.
جزئیات سخنان ترامپ؛ از تهدید نظامی تا وعده تحول
دونالد ترامپ در آخرین موضعگیری خود، بار دیگر مواضع سختگیرانهای علیه ایران اتخاذ کرد. او با تأکید بر اینکه “نباید اجازه داد ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند”، هشدار داد که اگر روند مذاکرات به نتیجه مطلوب نرسد، گزینه نظامی روی میز باقی خواهد ماند. این لحن هشدارآمیز، یادآور سیاست فشار حداکثری دوران ریاستجمهوری اوست که به خروج آمریکا از برجام منتهی شد.
نکته مهم دیگر در اظهارات ترامپ، اشاره آشکار به نقش احتمالی اسرائیل در صورت شکست مذاکرات بود. او گفت که
«اسرائیل در صورت لزوم، آماده رهبری حملهای تمامعیار علیه ایران است.»
این سخنان، در حالی مطرح میشود که منطقه خاورمیانه در هفتههای اخیر با تنشهای امنیتی متعددی روبهرو بوده و چنین اظهاراتی میتواند به افزایش بیثباتی دامن بزند.
- اخرین اخبار ایران و جهان را در جیبی 724 بخوانید.
اما مهمترین بخش از گفتههای ترامپ، جملهای مبهم و بحثبرانگیز بود:
«منتظر تحولی بزرگ باشید.»
این جمله، بدون ذکر جزئیات، موجی از گمانهزنیها را در میان تحلیلگران به راه انداخته است. برخی آن را نشانهای از توافق احتمالی میدانند، در حالیکه برخی دیگر از احتمال سناریوهای پرتنشتر سخن میگویند.
واکنشها به سخنان ترامپ
اظهارات اخیر ترامپ، بازتاب گستردهای در رسانهها و محافل سیاسی داشته است. در ایالات متحده، برخی کارشناسان سیاسی این سخنان را بخشی از کمپین تبلیغاتی او برای انتخابات ریاستجمهوری آینده ارزیابی کردهاند. به باور آنها، ترامپ در تلاش است تا با ورود دوباره به پرونده ایران، جایگاه خود را بهعنوان چهرهای مقتدر در سیاست خارجی بازسازی کند.
در ایران نیز این سخنان بیپاسخ نماند. منابع نزدیک به تیم مذاکرهکننده ایرانی، سخنان ترامپ را
«ادامه سیاست تهدید و فشار»
دانستند و تأکید کردند که جمهوری اسلامی، بدون توجه به فشارهای خارجی، در مسیر مذاکرات منافع ملی را اولویت قرار میدهد. در عین حال، برخی مقامات سیاسی داخلی با نگاهی بدبینانه نسبت به مذاکرات شنبه، احتمال توافق را کم و فضای مذاکرات را
«فرصتی برای سنجش صداقت طرف مقابل»
عنوان کردهاند.
در سطح منطقه، تحلیلگران نگراناند که تحریکات لفظی ترامپ و اشاره به نقش نظامی اسرائیل، زمینهساز یک بحران امنیتی جدید در خاورمیانه شود. خصوصاً در شرایطی که تنش در مرزهای شمالی اسرائیل و نوار غزه همچنان ادامه دارد.
اهمیت مذاکرات شنبه؛ فرصت یا تهدید؟
با توجه به فضای موجود، مذاکرات روز شنبه میان ایران و آمریکا از اهمیت بالایی برخوردار است. اگرچه گفته شده این مذاکرات بهصورت غیرمستقیم و از طریق واسطهها انجام میشود، اما بسیاری آن را آزمونی سرنوشتساز میدانند. از یکسو، امکان دستیابی به توافقی اولیه میتواند به کاهش تنشها و بازگشت به مسیر دیپلماسی منجر شود. از سوی دیگر، شکست مذاکرات ممکن است به افزایش تحریمها، فشارهای اقتصادی و حتی رویاروییهای نظامی بینجامد.
از منظر آمریکا، دولت بایدن تلاش دارد بحران هستهای ایران را کنترلشده نگه دارد تا از تبدیل آن به نقطه ضعف انتخاباتی خود در برابر جمهوریخواهان جلوگیری کند. در مقابل، ترامپ با سخنان اخیرش، نهتنها به سیاست خارجی دولت فعلی حمله میکند، بلکه خود را بهعنوان گزینهای قویتر برای برخورد با ایران معرفی مینماید.
جمعبندی
سخنان اخیر دونالد ترامپ درباره «تحول بزرگ» در روز شنبه، سایهای سنگین بر فضای مذاکرات ایران و آمریکا انداخته است. اگرچه محتوای دقیق این تحول هنوز مشخص نیست، اما واضح است که مسیر مذاکرات پیشرو، تأثیرات گستردهای بر آینده روابط دو کشور، فضای سیاسی داخلی آمریکا، و امنیت منطقهای خواهد داشت. اکنون همه چشمها به شنبه دوخته شده؛ روزی که ممکن است نهتنها مسیر پرونده هستهای ایران، بلکه معادلات ژئوپلیتیکی خاورمیانه را نیز دستخوش تغییر کند.
